Het probleem met internet is dat iedereen er alles op kan zetten. Aan de ene kant is het fijn dat er heel veel te vinden is, maar het is niet altijd gemakkelijk om de feiten van de meningen en onzinnigheden te onderscheiden. Met behulp van tips en voorbeelden gaan we jullie kritische blik op websites en informatie verbeteren!
3.1 Browsers en zoekmachines
Opdracht 6
A. Ga naar de volgende website https://www.seniorweb.nl/artikel/populairste-browsers-voor-pc. Schrijf kort op welke browsers er zijn, schrijf op welk bedrijf de browser heeft gemaakt en schrijf op of je add-ons kan gebruiken bij de browser. Weet je niet wat add-ons zijn, zoek dit dan op! Een ander woord voor "add-on" is extensie.
B. Op de website https://www.w3counter.com/globalstats.php
kan je zien hoeveel procent van de mensen welke browser gebruiken. Schrijf op wat de verdeling is van de 5 genoemde browsers en vertel wat je daarvan vindt.
Misschien heb je ooit al eens gehoord van het begrip ‘privacy’. Dit heeft te maken met jouw persoonlijke gegevens en wie deze gegevens allemaal kan inzien. Als je op YouTube een video kijkt zijn er verschillende manieren waarop Google dit op kan slaan, bijvoorbeeld via jouw IP-adres of omdat je bent ingelogd met jouw Google-account. Als je veel video’s van Hardwell kijkt zal Google meer reclame over dj’s en misschien specifiek Hardwell aan jou tonen.
Zoek je op Google naar een onderwerp, dan wordt dat ook opgeslagen. Bekijk je een mailtje via Gmail, dan kan dat in principe ook worden bekeken. Gelukkig kijkt Google niet bij iedereen persoonlijk mee, maar ze kunnen met al deze gegevens heel veel doen! Op https://www.google.com/trends/topcharts
kan je bijvoorbeeld zien wat de meeste gezochte dingen op Google zijn. Om ervoor te zorgen dat we niet alles via Google doen gaan we eerst kijken naar andere zoekmachines. Want “ff googlen” kan iedereen, maar “ff duckduckgo’en” niet!
Opdracht 7
A. Ga naar de website www.duckduckgo.com. Beschrijf wat voor website het is en waarom mensen deze website zouden gebruiken.
B. Ga naar de website www.wikipedia.nl. Beschrijf wat voor website het is en waarom mensen deze website zouden gebruiken.
C. Ga naar de website www.bing.com. Beschrijf wat voor website het is en waarom mensen deze website zouden gebruiken.
Je hebt nu gezien dat er op internet heel veel te vinden is. Toch zijn er ook nog genoeg andere manieren om informatie te vinden, bijvoorbeeld kranten, encyclopedieën of boeken in de bibliotheek. Je zou ook nog een interview kunnen houden met een expert om op die manier nieuwe informatie te krijgen.
Opdracht 8
A. Op de website http://www.bibliotheek.nl/
ga je zoeken naar boeken, films of zelfs luisterboeken die aansluiten bij jouw onderwerp. Zijn dit er veel of niet?
Jongeren gaan tegenwoordig niet zo vaak meer naar de bibliotheek omdat het internet vaker wordt gebruikt om naar informatie te zoeken.
B. Wat is de grootste online encyclopedie? Heb je deze website zelf al eens gebruikt?
Als je goed kijkt zie je onderin bij jouw onderwerp “Bronnen, noten en/of referenties” en “literatuur” staan. Dit betekent dat mensen daadwerkelijk hebben gezocht naar betrouwbare informatie en hier hebben verteld waar ze dit dus gevonden hebben. Bij stap 4 gaan we hier zelf nog naar kijken.
3.2 Specifiek zoeken met zoekmachines
Om het zoeken wat gemakkelijker te maken zijn er allerlei trucjes om veel gerichter naar gegevens te zoeken. Je kan bijvoorbeeld op een stuk tekst zoeken, binnen een bepaalde periode zoeken of naar bepaalde filetypen. Dit kan de tijd die je kwijt bent aan zoeken enorm verkleinen en dat is natuurlijk erg fijn!
Opdracht 9
Ga naar de website http://www.webdetective.nl/index.php/speuropdrachten/informatie-zoeken. Lees de tekst en bekijk de Prezi volledig (klik op ‘Start Prezi’ en wacht even tot deze geladen is) en maak een korte samenvatting van de inhoud. Hoe kan je bijvoorbeeld een specifieke tekst zoeken in zoekmachines? Welke woorden negeert Google?
Naast deze hulpmiddelen moet je zelf ook nog kritisch kijken naar de resultaten van de zoekmachine die je gebruikt. Je ziet bij Google bijvoorbeeld iets opvallends wanneer je bijvoorbeeld “computer” zoekt.
Opdracht 10
Zoek zelf via Google naar het woord “computer. Let vooral op de bovenste resultaten en het kaartje dat getoond wordt. Waarom zou Google dit doen?
Je ziet dus dat Google heel veel kan als het aankomt op het zoeken via de zoekmachine, maar er is nog veel meer. Zo kan Google Maps de wereld laten zien, kan Google Translate teksten voor jou vertalen en kan je met Google Drive bestanden online opslaan. Google groeit enorm en het bedrijf neemt regelmatig een ander bedrijf over. Zo heeft Google YouTube in 2006 overgenomen waardoor Google veel meer inzicht krijgt in welke video’s mensen kijken en ook nog eens een zakcentje kan verdienen (3,2 miljard in 2018). Maar er zijn nog wel meer onderdelen waar jullie misschien nog nooit van hebben gehoord.
Opdracht 11
Zoek de volgende begrippen op:
• Google Scholar
• Google Maps
• Google Translate
• Google Trends
• Google Books
• Google Drive
Schrijf kort op wat ieder onderdeel te bieden heeft. Heb je een van deze onderdelen van Google al eens gebruikt? Heb je nu iets gevonden wat je in de toekomst zeker nog gaat gebruiken?
Probeer dus verschillende zoekmachines te gebruiken in je zoektocht naar informatie en maak gebruik van de extra zoekopties binnen Google. Je kunt bijvoorbeeld ook zoeken naar artikelen die de afgelopen week online zijn gezet, dit kan handig zijn als je zeker weet dat iets in een bepaalde tijd online is gekomen. Dit kan je instellen met behulp van ‘zoekhulpmiddelen’ en dan ‘Afgelopen 24 uur’ in te stellen.
Google is een enorm bedrijf dat heel veel nieuwe dingen uitprobeert op het gebied van technologie. Zo zijn ze aan het experimenteren met zelfrijdende auto’s en tegelijkertijd zijn ze virtual reality verder aan het uitwerken.
De keerzijde van Google is dat ze heel veel kunnen bepalen omdat ze simpelweg zo groot zijn. Iedereen die met de Google-zoekmachine iets zoekt, krijgt de resultaten die Google wilt laten zien.
In Europa wordt Google nu op de vingers getikt omdat ze hun eigen diensten voortrekken. Wil je namelijk online iets kopen? Dan bepaalt Google welke winkels er bovenaan staan en dat zijn vaak de winkels waar Google zelf geld aan kan verdienen.
Daarnaast gebruikt Google persoonlijke informatie van hun gebruikers om bijvoorbeeld persoonlijke advertenties te kunnen tonen. Zocht jij gisteren op “Wereldnatuurfonds”? Dan kan het zijn dat je op YouTube ineens reclame krijgt over het redden van de pandabeer, want deze informatie kan Google aan elkaar koppelen
Google heeft in 2017 een boete gekregen van 2,4 miljard euro en in 2018 een boete van 4,34 miljard omdat ze hun macht misbruiken. Hieronder staan twee artikelen die daarover gaan.
Zoek op welke bedrijven/websites/diensten van Google zijn en maak een kort overzicht wat ze allemaal van je weten! Op de website hieronder kan je aardig wat antwoorden vinden, let op dat de website in het Engels is!
Om niet geheel afhankelijk te zijn van Google kan het handig zijn om andere programma's of zoekmachines te gebruiken dan die van Google. Je hebt DuckDuckGo al gezien als alternatief voor Google, ook qua browser zou je Chrome kunnen inwisselen voor Firefox bijvoorbeeld. Op die manier zorg je dat niet één bedrijf alle informatie in handen heeft.
Je zal ook merken dat je specifieke reclame vaker zal krijgen als je bepaalde onderwerpen zoekt. Kijk je online naar nieuwe schoenen, dan is het goed mogelijk dat je vervolgens op meerdere websites reclame voor schoenen krijgt. Bijvoorbeeld bij YouTube, voordat je naar jouw video mag kijken moet je eerst een reclame aanhoren. Gelukkig is er een manier om hier vanaf te komen! Je hebt bij opdracht 6 al moeten opzoeken wat add-ons zijn, we gaan er nu een installeren!
Opdracht 13
A. Zoek met de Google Chrome-browser (die is al geïnstalleerd)
naar "computer" en maak een printscreen. Deze plak je in je document.
B. Zoek nu met de Chrome-browser naar "Chrome adblock" en installeer deze add-on. Dit is gratis, zodra de add-on geïnstalleerd is kan je de pagina gewoon wegklikken.
Zie de afbeelding hieronder.
C. Ga nu rechtboven naar het logo van AdBlock en klik er met je rechtermuisknop
op. Ga naar "opties".
D. Vink het bovenste bolletje uit, dan heb je geen "stiekeme" reclame meer.
E. Zoek nu nogmaals naar "computer" en maak wederom een printscreen. Plak deze onder de andere afbeelding in je document.
F. Schrijf op wat je opvalt als je de twee afbeeldingen met elkaar vergelijkt.